Visa H-1B là một loại visa không định cư tại Hoa Kỳ, cho phép các nhà tuyển dụng Hoa Kỳ thuê người lao động nước ngoài trong các ngành nghề chuyên môn. Việc quản lý và triển khai các chương trình visa được thực hiện bởi Cơ quan Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS), một cơ quan thuộc Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS).
Những người sở hữu trạng thái visa H-1B thường có thời gian lưu trú ban đầu là 3 năm tại Hoa Kỳ. Họ được phép có tối đa 6 năm hiện diện vật lý với trạng thái H-1B. Sau khi đạt được một số cột mốc nhất định trong quy trình xin thẻ xanh, trạng thái H-1B có thể được gia hạn vượt quá giới hạn 6 năm.
Nội dung
Tổng quan
Loại: Visa làm việc không định cư
Mục đích: Việc làm cho người lao động nước ngoài trong các ngành nghề chuyên môn
Ban hành: Đạo luật Di trú năm 1990; bắt nguồn từ visa H-1 của Đạo luật Di trú và Quốc tịch năm 1952; được sửa đổi bởi Đạo luật Cạnh tranh Hoa Kỳ trong Thế kỷ Hai Mươi Mốt năm 2000 (AC21) và các luật tiếp theo
Điều kiện đủ tiêu chuẩn:
- Bằng cử nhân hoặc cao hơn trong một lĩnh vực chuyên môn cụ thể
- Lời mời làm việc cho một ngành nghề chuyên môn
- Sự tài trợ của nhà tuyển dụng
Thời hạn: Ban đầu lên đến 3 năm, có thể gia hạn đến 6 năm; có thể gia hạn thêm trong một số điều kiện nhất định (ví dụ: đang chờ xử lý đơn xin thẻ xanh)
Giới hạn hàng năm (hạn ngạch): Visa/trạng thái mới:
- 65.000 hạn ngạch thông thường
- 20.000 bổ sung cho những người có bằng cấp cao tại Hoa Kỳ
- 1.401 cho công dân Chile (H-1B1)
- 5.400 cho công dân Singapore (H-1B1)
Một số nhà tuyển dụng được miễn hạn ngạch, ví dụ: các cơ sở giáo dục đại học, tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận
Gia hạn/đổi mới không bị giới hạn
Quy trình nộp đơn
- (Ban đầu, chịu hạn ngạch) Nhà tuyển dụng nộp đăng ký điện tử cho xổ số H-1B (được triển khai năm 2020)
- (Ban đầu, chịu hạn ngạch) Đăng ký của nhà tuyển dụng cho một người lao động nước ngoài được chọn
- (Tất cả) Nhà tuyển dụng nộp Đơn Xin Điều Kiện Lao động (LCA) cho Bộ Lao động để nhận được LCA được chứng nhận
- Nhà tuyển dụng nộp Mẫu I-129 và các tài liệu hỗ trợ cho Cơ quan Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS)
- Người thụ hưởng được cấp thay đổi trạng thái (tại Hoa Kỳ) hoặc sử dụng phê duyệt để xin visa tại đại sứ quán/lãnh sự quán Hoa Kỳ (nếu ở nước ngoài; người sở hữu hộ chiếu Canada không cần visa)
Người phụ thuộc: Vợ/chồng và con cái chưa kết hôn dưới 21 tuổi đủ điều kiện cho visa H-4
Quyền làm việc
- Người sở hữu H-1B: Được phép làm việc cho nhà tuyển dụng tài trợ
- Người phụ thuộc H-4: Đủ điều kiện nếu vợ/chồng H-1B có đơn xin nhập cư I-140 được phê duyệt hoặc trạng thái H-1B vượt quá 6 năm theo AC21
Ý định kép: Được phép (có thể theo đuổi thường trú)
Giám sát: Cơ quan Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS)
Quyết định tăng phí visa H-1B
Vào ngày 19 tháng 9 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp tại Nhà Trắng, bên cạnh Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick, áp dụng mức phí mới $100.000 USD mỗi năm cho mỗi đơn xin visa H-1B. Sắc lệnh này có hiệu lực từ ngày 21 tháng 9 năm 2025, nhưng Nhà Trắng đã nhanh chóng làm rõ rằng nó chỉ áp dụng cho các đơn đăng ký mới, không ảnh hưởng đến những người đang giữ visa hiện tại hoặc tham gia xổ số năm tài khóa 2025.
Điều này mang lại chút an ủi cho hàng chục nghìn lao động nước ngoài đang làm việc tại Mỹ, nhưng lại đặt ra thách thức lớn cho những người chuẩn bị nộp đơn trong tương lai.
Lý do đằng sau quyết định này, theo ông Trump, là để bảo vệ việc làm cho người lao động Mỹ. Trong bài phát biểu tại buổi lễ, ông nhấn mạnh rằng chương trình H-1B đã bị lạm dụng bởi một số công ty để thuê lao động nước ngoài với mức lương thấp hơn, qua đó cạnh tranh không công bằng với lao động nội địa. “Chúng ta phải đặt lợi ích của công dân Mỹ lên hàng đầu. Các công ty muốn nhân tài? Họ phải trả giá xứng đáng,” ông Trump tuyên bố.
Dữ liệu từ năm 2023 cho thấy Amazon dẫn đầu với hơn 11.000 visa H-1B được phê duyệt, tiếp theo là các công ty như Cognizant, Infosys và Tata Consultancy Services – nhiều trong số đó có trụ sở tại Ấn Độ. Điều này củng cố lập luận của ông Trump rằng chương trình đang “lấy mất cơ hội việc làm của người Mỹ.”
Quyết định này không phải bất ngờ hoàn toàn. Trong chiến dịch tranh cử năm 2024, ông Trump đã cam kết cải tổ hệ thống di trú, bao gồm việc tăng phí và thắt chặt các chương trình visa như H-1B.
Đây là bước tiếp nối của các chính sách trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, khi tỷ lệ từ chối visa H-1B đạt đỉnh 15% vào năm 2018 do các quy định nghiêm ngặt hơn về định nghĩa “nghề chuyên môn” và hạn chế đặt lao động H-1B tại các công ty thứ ba.
Dưới thời Tổng thống Biden, tỷ lệ từ chối giảm xuống còn 2% vào năm 2022, nhưng ông Trump giờ đây đưa ra một cách tiếp cận mạnh tay hơn, sử dụng phí tài chính như rào cản chính.
Tác động đến doanh nghiệp Hoa Kỳ và người lao động nước ngoài
Mức phí $100.000 USD là một gánh nặng tài chính không nhỏ, đặc biệt với các công ty công nghệ lớn vốn phụ thuộc vào visa H-1B để duy trì lực lượng lao động.
Các tập đoàn như Amazon, Google và Microsoft, mỗi năm tuyển dụng hàng nghìn nhân viên H-1B, có thể phải chi thêm hàng trăm triệu đô la để duy trì chiến lược tuyển dụng toàn cầu của mình.
Điều này có thể dẫn đến ba kịch bản: giảm tuyển dụng lao động nước ngoài, ưu tiên nhân lực nội địa, hoặc chuyển một phần hoạt động sang các quốc gia khác như Canada, Ấn Độ hay Ireland, nơi chi phí di trú thấp hơn và chính sách visa linh hoạt hơn.
Đối với lao động nước ngoài, quyết định này như một “cú sốc” đối với giấc mơ làm việc tại Mỹ. Visa H-1B từ lâu đã là con đường chính để các kỹ sư, lập trình viên và nhà khoa học trẻ từ châu Á, đặc biệt là Ấn Độ và Trung Quốc, đặt chân vào các trung tâm công nghệ hàng đầu.
Với mức phí mới, nhiều người lo ngại rằng các công ty sẽ ngần ngại tài trợ, đặc biệt đối với những vị trí cấp thấp hoặc mới vào nghề.
Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều tiêu cực. Những người đang giữ visa H-1B hiện tại vẫn có thể gia hạn mà không chịu phí mới, và các công ty lớn có thể chia sẻ chi phí với nhân viên để giữ chân nhân tài.
Hơn nữa, các tổ chức miễn trừ hạn mức visa, như trường đại học và viện nghiên cứu phi lợi nhuận, không bị ảnh hưởng bởi sắc lệnh này, tạo cơ hội cho các nhà khoa học và học giả tiếp tục làm việc tại Mỹ.
Phản ứng
Quyết định tăng phí visa H-1B đã gây ra phản ứng trái chiều mạnh mẽ. Các hiệp hội công nghệ như TechNet và Information Technology Industry Council đã nhanh chóng lên tiếng phản đối, cho rằng mức phí mới sẽ làm suy yếu khả năng cạnh tranh của Mỹ trong cuộc đua nhân tài toàn cầu.
“Visa H-1B là giải pháp, không phải vấn đề. Nó giúp chúng ta lấp đầy khoảng trống kỹ năng mà lao động Mỹ chưa đáp ứng được,” một đại diện từ Meta phát biểu. Amazon, công ty dẫn đầu về số lượng visa H-1B, đã gửi thông báo khẩn cấp đến nhân viên nước ngoài, khuyến cáo họ tránh rời Mỹ cho đến khi có hướng dẫn rõ ràng hơn.
Cộng đồng di cư, đặc biệt từ Ấn Độ và Trung Quốc, bày tỏ sự lo lắng trên các nền tảng mạng xã hội như X. Nhiều người chia sẻ câu chuyện cá nhân về hành trình gian nan để giành được visa H-1B, và giờ đây, mức phí mới có thể chấm dứt giấc mơ của hàng nghìn lao động trẻ khác. “Tôi đã mất 5 năm học tập và làm việc để đủ điều kiện cho H-1B.
Bây giờ, công ty nhỏ như của tôi không thể chi trả 100.000 USD,” một kỹ sư Ấn Độ viết trên X. Tuy nhiên, một số ý kiến ủng hộ ông Trump, cho rằng đây là cách công bằng để bảo vệ việc làm cho người Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp ở một số ngành công nghệ tăng nhẹ trong năm 2025.
Trong chính giới, chương trình H-1B từ lâu đã là tâm điểm tranh cãi. Một số thành viên Đảng Cộng hòa, như cựu cố vấn Nhà Trắng Steve Bannon, gọi H-1B là “trò lừa đảo của các ông lớn công nghệ để thay thế lao động Mỹ”.
Trong khi đó, các lãnh đạo công nghệ như Elon Musk, người từng nhập cư Mỹ qua visa H-1B, lại ủng hộ chương trình, cho rằng nó là “vũ khí bí mật” để Mỹ duy trì vị thế dẫn đầu về công nghệ. Ông Musk đã công khai tranh cãi với các thành viên MAGA trên X, nhấn mạnh rằng “nhân tài toàn cầu là yếu tố then chốt để Mỹ tiếp tục chiến thắng”.
Tác động và cơ hội
Về dài hạn, quyết định tăng phí visa H-1B có thể mang lại một số lợi ích gián tiếp cho nền kinh tế Mỹ. Bằng cách làm chương trình trở nên đắt đỏ hơn, chính quyền Trump khuyến khích các công ty đầu tư vào đào tạo lao động nội địa, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ và kỹ thuật.
Các trường đại học và chương trình dạy nghề có thể nhận thêm ngân sách để phát triển nhân lực, từ đó giảm sự phụ thuộc vào lao động nước ngoài.
Một báo cáo từ Pew Research Center cho thấy các ngành kiến trúc, kỹ thuật và khảo sát – nơi H-1B chiếm 9% lao động được phê duyệt năm 2023 – đang thiếu hụt nhân sự nội địa, và đây có thể là cơ hội để lấp đầy khoảng trống này.
Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra thách thức. Việc đào tạo lao động nội địa cần thời gian, trong khi các công ty công nghệ cần nhân sự ngay lập tức để duy trì tốc độ đổi mới. Nếu phí H-1B khiến các công ty chuyển hoạt động ra nước ngoài, Mỹ có thể mất đi một phần sức cạnh tranh trên trường quốc tế.
Canada, với chương trình visa Global Talent Stream, đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các công ty công nghệ trong những năm gần đây, và xu hướng này có thể tăng tốc.
Lời khuyên cho người lao động quan tâm
Nếu bạn là một lao động nước ngoài đang cân nhắc nộp đơn xin visa H-1B, đây là một số bước cần làm để thích nghi với chính sách mới:
- Theo dõi thông báo từ USCIS: Quy trình đăng ký visa H-1B vẫn diễn ra vào tháng 3 hàng năm, với thời hạn nộp Đơn Xin Điều Kiện Lao Động (LCA) từ ngày 1 tháng 4. Hãy kiểm tra website USCIS thường xuyên để cập nhật thông tin về phí và quy định mới.
- Tìm kiếm nhà tài trợ mạnh: Các công ty lớn như Amazon hay Google có khả năng chi trả mức phí 100.000 USD, nhưng các công ty nhỏ hơn có thể do dự. Hãy ưu tiên tìm kiếm nhà tài trợ có nguồn lực tài chính vững chắc.
- Cân nhắc các lựa chọn khác: Nếu visa H-1B trở nên quá khó khăn, bạn có thể xem xét các chương trình visa khác, như EB-2 National Interest Waiver hoặc các visa đầu tư như EB-5, dù chúng cũng đi kèm chi phí cao.
- Tư vấn luật sư di trú: Một luật sư chuyên về di trú có thể giúp bạn đánh giá cơ hội và chuẩn bị hồ sơ một cách tối ưu, tránh lãng phí thời gian và tiền bạc.
Đối với doanh nghiệp, việc đa dạng hóa nguồn nhân lực từ các quốc gia khác hoặc đầu tư vào đào tạo nội bộ sẽ là chiến lược dài hạn để giảm phụ thuộc vào H-1B. Ngoài ra, các công ty nên cân nhắc việc tận dụng các tổ chức miễn trừ hạn mức visa, như trường đại học hoặc viện nghiên cứu, để tiếp tục tuyển dụng nhân tài quốc tế mà không chịu phí mới.
Triển vọng
Quyết định tăng phí visa H-1B có thể đối mặt với các thách thức pháp lý trong tương lai gần. Năm 2017, một vụ kiện tại Oregon chống lại hệ thống xổ số H-1B đã bị bác bỏ, nhưng lần này, với mức phí cao bất thường, các tổ chức công nghệ và nhóm bảo vệ di trú có thể khởi kiện để yêu cầu xem xét lại.
Đồng thời, ông Trump cũng công bố chương trình “Trump Gold Card”, cho phép người giàu chi 1 triệu USD để nhận thẻ xanh nhanh chóng, như một lựa chọn thay thế cho lao động kỹ thuật cao. Điều này làm dấy lên tranh cãi về việc “bán quyền cư trú” và bất bình đẳng trong hệ thống di trú.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh nhân tài ngày càng gay gắt, quyết định tăng phí visa H-1B của ông Trump là một canh bạc lớn. Nó có thể bảo vệ việc làm cho người Mỹ, nhưng cũng có nguy cơ đẩy các công ty và nhân tài ra khỏi Mỹ, làm suy yếu vị thế dẫn đầu công nghệ của quốc gia này.
