Chương trình tay nghề liên bang (Federal Skilled Worker Program) hoặc viết tắt là FSWP sẽ mang đến cơ hội định cư Canada cho lao động nước ngoài có kỹ năng làm việc và đáp ứng nhu cầu thị trường và đóng góp vào nền kinh tế đất nước.
Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) là chương trình đầu tiên trên thế giới đánh giá ứng viên nhập cư một cách khách quan. Hiện nay, FSWP là một trong ba chương trình dành cho lao động tay nghề được quản lý bởi hệ thống Express Entry của Canada. Trang thông tin này cung cấp đầy đủ những điều bạn cần biết về FSWP.
Nội dung
Lịch sử hình thành
Chương trình tay nghề liên bang (Federal Skilled Worker Program – FSWP) được Canada giới thiệu vào năm 1967, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử nhập cư của quốc gia này. Trước khi FSWP ra đời, việc chọn lựa lao động tay nghề nhập cư được thực hiện dựa trên đánh giá chủ quan của các viên chức di trú. Các nhân viên này sẽ quyết định xem ứng viên có khả năng hòa nhập vào thị trường lao động Canada hay không dựa trên những ấn tượng cá nhân và đánh giá không mang tính hệ thống.
Nhận thấy những bất cập của phương pháp tiếp cận này, chính phủ Canada đã quyết định cải cách toàn diện cách thức đánh giá ứng viên. Kết quả là hệ thống tính điểm nhập cư đầu tiên trên thế giới được ra đời thông qua FSWP. Hệ thống này giúp đánh giá các ứng viên một cách khách quan, công bằng và minh bạch, không còn dựa trên cảm tính cá nhân.
Từ khi ra đời, FSWP liên tục được cải tiến để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động. Chương trình mở rộng từ việc thu hút lao động trình độ cao sang các ngành nghề thực tế như sản xuất và dịch vụ. Đặc biệt, vào năm 2015, FSWP được tích hợp vào hệ thống Express Entry – nền tảng trực tuyến giúp quản lý và tối ưu hóa quy trình xét duyệt hồ sơ nhập cư. Với thời gian xử lý chỉ 6 tháng, FSWP trở thành một trong những lộ trình nhập cư kinh tế phổ biến nhất, thu hút lao động tay nghề từ khắp nơi trên thế giới.
Lợi ích
Hiện nay, FSWP được quản lý thông qua hệ thống Express Entry. Theo kế hoạch, Canada đặt mục tiêu chào đón hơn 100.000 người nhập cư qua Express Entry vào năm 2025, với phần lớn trong số đó đến từ FSWP.
Nghiên cứu của chính phủ Canada chỉ ra rằng người nhập cư theo FSWP thường có sự nghiệp thành công và ổn định tại đây. Ngoài ra, thời gian xử lý hồ sơ định cư qua FSWP chỉ trong vòng 6 tháng, nhanh hơn nhiều so với các chương trình lao động tay nghề khác của Canada.
Quy trình
Canada sử dụng hệ thống Express Entry để quản lý ba chương trình lao động tay nghề, bao gồm FSWP. Nếu bạn chưa từng sống tại Canada và không thuộc nhóm lao động tay nghề chuyên môn, FSWP là lựa chọn tối ưu nhất.
Quy trình thực hiện gồm các bước:
- Kiểm tra điều kiện và các tiêu chí của FSWP.
- Đăng ký hồ sơ Express Entry trên website của Bộ Di Trú, Tị Nạn và Quốc Tịch Canada (IRCC).
- Chính phủ Canada thường tổ chức các đợt công bố kết quả Express Entry mỗi 2 tuần để mời các ứng viên có điểm CRS cao nhất nộp đơn xin thường trú. Ứng viên được chọn sẽ nhận Thư mời nộp đơn (ITA).
- Nếu nhận được ITA, bạn cần nộp hồ sơ thường trú hoàn chỉnh. Sau khi IRCC xử lý xong, bạn có thể đến Canada với tư cách là thường trú nhân.
Yêu cầu tối thiểu
Để đủ điều kiện nộp đơn theo Chương trình tay nghề liên bang (FSWP), ứng viên phải đáp ứng các yêu cầu tối thiểu về kinh nghiệm làm việc, khả năng ngôn ngữ, trình độ học vấn và đạt ít nhất 67 điểm trên thang điểm 100 của chương trình.
Các yêu cầu tối thiểu cho Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) bao gồm:
- Ít nhất 1 năm làm việc toàn thời gian liên tục (hoặc tương đương) trong 10 năm qua trong một ngành nghề thuộc Phân loại ngành nghề quốc gia (NOC) thuộc nhóm TEER 0, 1, 2 hoặc 3.
- Điểm Điểm chuẩn ngôn ngữ Canada (CLB) tối thiểu 7 ở tất cả các kỹ năng (đọc, viết, nghe, nói) bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp.
- Sở hữu bằng cấp tại Canada (chứng chỉ, bằng tốt nghiệp hoặc bằng cấp) hoặc bằng cấp nước ngoài kèm theo Đánh giá chứng chỉ giáo dục (ECA).
- Ứng viên phải đạt tối thiểu 67/100 điểm trên hệ thống thang điểm FSWP, điểm được đánh giá dựa trên độ tuổi, trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, công việc được sắp xếp, khả năng ngôn ngữ và khả năng thích nghi.
- Ứng viên có thể cần chứng minh có đủ khả năng tài chính để hỗ trợ bản thân và gia đình khi đến Canada.
Sau khi đủ điều kiện, ứng viên có thể tham gia vào hệ thống Express Entry. Hồ sơ Express Entry bao gồm các ứng viên thuộc Chương trình tay nghề liên bang (FSWP), Chương trình tay nghề nhóm thợ liên bang (FSTP) và Chương trình kinh nghiệm Canada (CEC). Tất cả ứng viên được xếp hạng dựa trên Hệ thống xếp hạng toàn diện (CRS).
Ngoài ra, nếu đủ điều kiện theo FSWP, bạn cũng có thể đủ điều kiện tham gia đợt công bố kết quả Express Entry theo ngành nghề. Việc đáp ứng các tiêu chí này giúp tăng cơ hội nhận Thư mời nộp đơn (ITA) để trở thành thường trú nhân Canada.
Yếu tố cộng điểm
Các yếu tố lựa chọn của Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) được liệt kê dưới đây:
| Yếu tố | Điểm (tối đa) |
|---|---|
| Giáo dục | 25 |
| Ngôn ngữ | 28 |
| Kinh nghiệm làm việc | 15 |
| Tuổi | 12 |
| Công việc được sắp xếp | 10 |
| Khả năng thích nghi | 10 |
Giáo dục
Điểm giáo dục được trao dựa trên đánh giá về chứng chỉ học vấn của ứng viên. Đối với bằng cấp được cấp từ nước ngoài, đánh giá này sẽ xác định giá trị tương đương nếu bằng cấp đó được cấp tại Canada.
Ứng viên có thể nhận tối đa 25 điểm theo yếu tố Giáo dục dựa trên các tiêu chí sau:
| Trình độ ngôn ngữ | Điểm (tối đa) |
|---|---|
| Tiến sỹ (PhD) | 25 |
| Bằng thạc sĩ hoặc bằng cấp chuyên nghiệp. Bằng cấp phải thuộc các ngành nghề thuộc Phân loại ngành nghề quốc gia (NOC) TEER 1 và được cấp phép bởi cơ quan quản lý cấp tỉnh bang. Ngoài ra, chương trình cấp bằng phải thuộc một trong các lĩnh vực học thuật sau: Y khoa, thú y, nha khoa, chỉnh hình, nhãn khoa, luật, nắn xương hoặc dược. | 23 |
| 2 hoặc nhiều hơn sau trung học, một trong số đó phải kéo dài 3 năm hoặc dài hơn chứng chỉ sau trung học | 22 |
| 3 năm hoặc thời gian kéo dài hơn chứng chỉ sau trung học | 21 |
| 2 năm chứng chỉ sau trung học | 19 |
| 1 năm chứng chỉ sau trung học | 15 |
| Tốt nghiệp trung học cơ sở hoặc trung học phổ thông | 5 |
Để nhận điểm theo yếu tố giáo dục đối với bằng cấp nước ngoài, ứng viên cần chứng minh rằng bằng cấp đó tương đương với chứng chỉ, bằng tốt nghiệp hoặc bằng cấp từ một cơ sở giáo dục tại Canada.
Do đó, ứng viên FSWP có bằng cấp nước ngoài phải cung cấp Đánh giá chứng chỉ giáo dục (ECA) để được tính điểm giáo dục theo Hệ thống xếp hạng toàn diện (CRS).
Ngôn ngữ
Ứng viên có thể nhận tối đa 28 điểm theo yếu tố ngôn ngữ, dựa trên khả năng sử dụng một hoặc cả hai ngôn ngữ chính thức của Canada là tiếng Anh và tiếng Pháp. Trong đó có tối đa 24 điểm cho khả năng sử dụng ngôn ngữ chính (tiếng Anh hoặc tiếng Pháp) và thêm 4 điểm cho khả năng sử dụng ngôn ngữ thứ hai (tiếng Anh hoặc tiếng Pháp). Ứng viên có thể chọn tiếng Anh hoặc tiếng Pháp làm ngôn ngữ chính hoặc phụ khi nộp đơn.
Yêu cầu tối thiểu được quy định theo tiêu chuẩn đánh giá về kỹ năng ngọn ngữ của Canada được là Điểm chuẩn ngôn ngữ Canada (CLB). Mức tối thiểu đối với Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) là cấp độ 7, được định nghĩa là trình độ trung cấp. Ứng viên có điểm dưới CLB 7 sẽ không đủ điều kiện theo FSWP.
Tất cả ứng viên phải nộp kết quả bài kiểm tra ngôn ngữ hợp lệ để được tính điểm trong yếu tố kỹ năng ngôn ngữ. Chỉ các bài kiểm tra từ các tổ chức sau đây mới được chấp nhận:
- Tiếng Anh: International English Language Testing System (IELTS), Canadian English Language Proficiency Index Program (CELPIP) hoặc Pearson Test of English (PTE).
- Tiếng Pháp: Test d’evaluation de francais (TEF) hoặc Test de connaissance du français (TCF).
Không có phương pháp nào khác được chấp nhận để chứng minh khả năng ngôn ngữ. Kết quả kiểm tra ngôn ngữ phải còn hiệu lực trong vòng 02 (hai) năm tính đến thời điểm nộp đơn xin thường trú Canada.
Điểm kết quả các bài thi ngôn ngữ sẽ được quy đổi thành điểm CLB từ đó sẽ quy thành điểm cộng đối với yếu tố kỹ năng ngôn ngữ cho chương trình FSWP theo bảng dưới đây:
| Ngôn ngữ | Trình độ | Điểm IELTS/CELPIP | Điểm |
|---|---|---|---|
| Chính | Điểm tối đa | 24 | |
| CLB 9 hoặc cao hơn | Điểm nghe IELTS 8 và cao hơn hoặc CELPIP 9 và cao hơn Điểm đọc IELTS 7 hoặc cao hơn Điểm nói IELTS 7 hoặc cao hơn Điểm viết IELTS 7 hoặc cao hơn | 6 cho mỗi kỹ năng | |
| CLB 8 | Điểm nghe IELTS 7,5 hoặc CELPIP 8 Điểm đọc IELTS 6,5 hoặc cao hơn Điểm nói IELTS 6,5 hoặc cao hơn Điểm viết IELTS 6,5 hoặc cao hơn | 5 cho mỗi kỹ năng | |
| CLB 7 | Điểm nghe IELTS 6 hoặc CELPIP 7 Điểm đọc IELTS 6 hoặc cao hơn Điểm nói IELTS 6 hoặc cao hơn Điểm viết IELTS 6 hoặc cao hơn | 4 cho mỗi kỹ năng | |
| Thứ hai | Điểm tối đa | 4 | |
| CLB 5 và cao hơn | 4 cho mỗi kỹ năng |
Ứng viên chính trong Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) cũng có thể nhận điểm theo yếu tố thích nghi nếu vợ/chồng có kỹ năng ngôn ngữ đạt yêu cầu:
- Ứng viên chính có thể nhận 5 điểm vào tổng điểm FSWP nếu vợ/chồng hoặc người sống chung hợp pháp cần chứng minh khả năng ngôn ngữ tiếng Anh hoặc tiếng Pháp đạt tối thiểu CLB 4 ở 4 kỹ năng: nghe, nói, đọc và viết.
- Ngoài ra, kỹ năng ngôn ngữ cũng giúp ứng viên tăng điểm trong Hệ thống xếp hạng toàn diện (CRS) của Express Entry, theo yếu tố chuyển đổi kỹ năng.
Kinh nghiệm làm việc
Ứng viên có thể nhận tối đa 15 điểm theo yếu tố kinh nghiệm làm việc. Một số yêu cầu cụ thể như sau:
- Tối thiểu 12 tháng làm việc toàn thời gian (hoặc số giờ tương đương với công việc bán thời gian). Công việc toàn thời gian được định nghĩa là làm việc tối thiểu 30 giờ mỗi tuần. Công việc bán thời gian có thể ít hoặc nhiều hơn 15 giờ mỗi tuần, miễn là tổng số giờ làm việc đạt 1.560 giờ.
- Kinh nghiệm làm việc phải thuộc nhóm nghề được Chính phủ Canada phân loại trong Phân loại ngành nghề quốc gia (NOC) thuộc TEER 0, 1, 2 hoặc 3.
| Kinh nghiệm làm việc | Điểm (tối đa) |
|---|---|
| 1 năm (tối thiểu 1 năm làm việc liên tục hoặc 1.560 giờ tổng cộng) | 9 |
| 2 – 3 năm | 11 |
| 4 – 5 năm | 13 |
| 6 năm hoặc nhiều hơn | 15 |
Tuổi
| Tuổi ứng viên | Điểm tối đa |
|---|---|
| 18 – 35 | 12 |
| 36 | 11 |
| 37 | 10 |
| 38 | 9 |
| 39 | 8 |
| 40 | 7 |
| 41 | 6 |
| 42 | 5 |
| 43 | 4 |
| 44 | 3 |
| 45 | 2 |
| 46 | 1 |
| 47 trở lên | 0 |
Công việc được sắp xếp
Ứng viên trong Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) có thể nhận tối đa 10 điểm theo yếu tố công việc được sắp xếp nếu nhận được lời mời làm việc toàn thời gian và dài hạn từ một nhà tuyển dụng tại Canada.
| Trường hợp | Điều kiện | Điểm |
|---|---|---|
| Nếu ứng viên đang làm việc tại Canada theo Giấy phép làm việc. | – Giấy phép làm việc phải còn hiệu lực khi nộp đơn và khi thị thực thường trú nhân được cấp (hoặc ứng viên được phép làm việc tại Canada mà không cần giấy phép làm việc vào thời điểm thị thực được cấp). – Giấy phép làm việc phải dựa trên Đánh giá tác động thị trường lao động (LMIA) tích cực từ Bộ Lao Động và Phát Triển Xã Hội Canada (ESDC) cho một nghề thuộc TEER 0, 1, 2 hoặc 3 trong Phân loại ngành nghề quốc gia (NOC). Ứng viên phải đang làm việc cho nhà tuyển dụng có tên trên giấy phép làm việc. – Nhà tuyển dụng đó phải cung cấp lời mời làm việc hợp lệ, dựa trên việc ứng viên được chấp nhận là lao động tay nghề. | 10 |
| Nếu ứng viên hiện đang làm việc tại Canada trong một công việc được miễn LMIA do với một trong các lý do sau: – Một thỏa thuận quốc tế (ví dụ: Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ – NAFTA). – Lợi ích đáng kể đối với Canada. – Một thỏa thuận liên bang – tỉnh bang. | – Giấy phép làm việc phải còn hiệu lực khi nộp đơn và khi thị thực thường trú nhân được cấp (hoặc ứng viên được phép làm việc tại Canada mà không cần giấy phép làm việc vào thời điểm thị thực được cấp). – Nhà tuyển dụng hiện tại của ứng viên đã đưa ra lời mời làm việc hợp lệ, dựa trên việc ứng viên được chấp nhận là lao động tay nghề. – Ứng viên hiện đang làm việc cho nhà tuyển dụng được ghi trên giấy phép làm việc. – Ứng viên đã làm việc cho nhà tuyển dụng đó ít nhất 1 năm, với hình thức toàn thời gian liên tục hoặc tương đương bán thời gian. | 10 |
| Nếu ứng viên không có giấy phép làm việc hợp lệ và không được phép làm việc tại Canada. | – Nhà tuyển dụng tiềm năng đã đưa ra lời mời làm việc hợp lệ, dài hạn và toàn thời gian cho ứng viên. – Lời mời làm việc đã nhận được Đánh giá tác động thị trường lao động (LMIA) tích cực. | 10 |
| Nếu ứng viên có giấy phép làm việc hợp lệ hoặc được phép làm việc tại Canada mà không cần giấy phép làm việc. | – Ứng viên hiện đang làm việc tại Canada trong một công việc được miễn LMIA, nhưng không thuộc diện miễn trừ theo thỏa thuận quốc tế, thỏa thuận liên bang – tỉnh bang, hoặc lợi ích đáng kể đối với Canada. – Một nhà tuyển dụng tiềm năng khác với nhà tuyển dụng hiện tại đã nhận được Đánh giá tác động thị trường lao động (LMIA) tích cực và đưa ra lời mời làm việc hợp lệ cho ứng viên, dựa trên LMIA đó và việc ứng viên được chấp nhận là lao động tay nghề. | 10 |
Lưu ý quan trọng: Ứng viên đang ở Canada có hồ sơ được chấp nhận xem xét theo Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) và có Giấy phép làm việc tạm thời sắp hết hạn có thể đủ điều kiện xin Giấy phép làm việc cầu nối mở (BOWP). Giấy phép này cho phép họ ở lại và làm việc tại Canada cho đến khi có quyết định cuối cùng về hồ sơ nhập cư.
Ngoài ra, ứng viên có thể nhận thêm 5 điểm theo yếu tố thích nghi nếu có việc làm sắp xếp trước. Lời mời làm việc này cũng giúp tăng điểm trong Hệ thống xếp hạng toàn diện (CRS) của Express Entry.
Khả năng thích nghi
Ứng viên có thể nhận tối đa 10 điểm theo yếu tố thích nghi, dựa trên khả năng hòa nhập và ổn định tại Canada. Điểm thích nghi có thể được trao cho kinh nghiệm làm việc toàn thời gian tại Canada, thành tích của vợ/chồng hoặc sự kết hợp của các yếu tố thích nghi khác.
Điểm thích nghi được tính dựa trên các tiêu chí được kỳ vọng sẽ giúp ứng viên dễ dàng ổn định tại Canada, bao gồm:
| Yếu tố thích nghi | Điểm tối đa |
|---|---|
| Ứng viên chính có kinh nghiệm làm việc tại Canada (tối thiểu 1 năm toàn thời gian trong một ngành thuộc nhóm TEER 0, 1, 2 hoặc 3 theo NOC) | 10 |
| Ứng viên chính đã từng học tập tại Canada (tối thiểu 2 năm toàn thời gian trong một chương trình học kéo dài ít nhất 2 năm tại một cơ sở giáo dục trung học hoặc sau trung học tại Canada) | 5 |
| Vợ/chồng hoặc người sống chung hợp pháp đã từng học tập tại Canada (tối thiểu 2 năm toàn thời gian trong một chương trình học kéo dài ít nhất 2 năm tại một cơ sở giáo dục trung học hoặc sau trung học tại Canada) | 5 |
| Vợ/chồng hoặc người sống chung hợp pháp đã từng làm việc tại Canada (tối thiểu 1 năm toàn thời gian với giấy phép làm việc hợp lệ hoặc được phép làm việc) | 5 |
| Việc làm sắp xếp trước tại Canada | 5 |
| Ứng viên chính hoặc vợ/chồng/người sống chung như vợ/chồng có người thân tại Canada (người thân phải từ 18 tuổi trở lên, là công dân hoặc thường trú nhân Canada và đang sinh sống tại Canada) | 5 |
| Khả năng ngôn ngữ của vợ/chồng hoặc người sống chung hợp pháp (đạt CLB 4 trở lên trong tiếng Anh hoặc tiếng Pháp, tương đương IELTS 4.0 Viết, 4.5 Nghe, 3.5 Đọc, 4.0 Nói) | 5 |
Học toàn thời gian được định nghĩa là tham gia tối thiểu 15 giờ học mỗi tuần. Trong thời gian này, ứng viên cần duy trì kết quả học tập tốt để đủ điều kiện nhận điểm thích nghi.
Người thân hợp lệ để tính điểm thích nghi bao gồm: Cha mẹ, ông bà, con cái, cháu nội, cháu ngoại, anh chị em ruột của vợ/chồng, cô dì, chú bác hoặc cháu ruột (con của anh chị em ruột của vợ/chồng).
Tìm hiểu thêm về Chương trình tay nghề liên bang (FSWP) trên website Chính phủ tại đây.
